Oświadczenie Wójta w sprawie listów „Nauczycieli z Gminy Nowy Targ”

Dlatego z ogromnym zaskoczeniem i dużym smutkiem przeczytaliśmy listy opublikowane w jednym z lokalnych portali internetowych. Listy anonimowe, do których trudno się odnieść, ponieważ zawarte tam zarzuty mają charakter bardzo ogólny i najczęściej rozmijają się z rzeczywistością. Jesteśmy jednak głęboko przekonani, że stanowisko w nich zawarte nie jest stanowiskiem całego grona nauczycielskiego z terenu Gminy Nowy Targ, co więcej uważamy , iż większość grona pedagogicznego w Naszej Gminie nie podpisałoby się pod tym listem, czego wyrazem są docierające do nas takie sygnały ze strony nauczycieli i dyrekcji szkół. 

Jesteśmy i byliśmy zawsze otwarci na dyskusję o szkolnictwie w Gminie, na konstruktywne uwagi w tym zakresie ze strony środowiska. Niemniej jednak w Naszej ocenie nie przez media powinno się o tych sprawach rozmawiać. 

Przez ostanie 20-lat władze Gminy Nowy Targ zainwestowały dziesiątki milionów złotych w poprawę jakości bazy dydaktycznej w Naszej Gminie. Wybudowaliśmy lub gruntownie zmodernizowaliśmy kilkanaście szkół i sal gimnastycznych, wybudowaliśmy 3 orliki i kilkanaście placów zabaw by Nasze dzieci mogły uczyć się w warunkach na miarę XXI wieku. I dziś w większości Naszych szkół takie warunki są. 

Oczywiście zawsze mogą znaleźć się osoby krytycznie oceniające nasze działania, trzeba jednak mieć świadomość iż samorząd działa w określonych realiach budżetowych i prawnych, co jest szczególnie widoczne w przypadku oświaty. Postępujący niż demograficzny sprawia że z roku na rok liczba dzieci i młodzieży w szkołach maleje, zmniejsza się też subwencja oświatowa, co powoduje konieczność podejmowania nieraz niepopularnych lecz koniecznych decyzji wiążących się ze zmniejszaniem liczby etatów i godzin nauczycieli i pedagogów. Wójt i Rada Gminy działa w określonych realiach, i chociaż zadania oświatowe są traktowane w sposób priorytetowy (wydatki na oświatę w budżecie Gminy na rok 2013 to 31 458 636 zł i stanowią 42% całego budżetu) to są oczekiwania mieszkańców Gminy dotyczące także wielu innych kwestii. Trzeba mieć również świadomość, iż Wójt nie posiada narzędzi do kontrolowania  jakości procesu dydaktycznego, które spoczywają  po stronie Kuratorium Oświaty. 

Wywołani jednak do tablicy przedstawiamy  poniżej kilka faktów dotyczących funkcjonowania szkolnictwa na terenie Gminy, które są zarazem odpowiedzią na zarzuty zawarte w listach.

 

W roku szkolnym 2012/2013 do  szkół podstawowych i gimnazjów w Gminie Nowy Targ uczęszcza 3054 dzieci, w tym do  oddziałów zerowych 387 uczniów,  do gimnazjów  999 uczniów. Otrzymaliśmy 22 607 225 zł subwencji oświatowej. Na wynagrodzenia nauczycieli i wydatki bieżące związane z utrzymaniem szkół wydano w 2012 r. 25 280 417 zł. Dodatkowo gmina przeznaczyła 3 193 505 zł na pozostałe zadania oświatowe.  

        Od trzech lat wprowadzamy  stopniowo do szkół częściowe łączenia zajęć edukacyjnych, zwłaszcza w szkołach, w których liczba uczniów waha się od 40 do 100. Te działania są odpowiedzią na postulaty społeczności lokalnych, w tym w szczególności rodziców, którzy  nie akceptując propozycji zmiany sieci szkół proponowali prowadzenie działań zmierzających do jak największej racjonalizacji ich funkcjonowania. Taki też był wniosek radnych z gminnej Komisji Oświaty, którzy nad tą tematyką się pochylali.  

W bieżącym roku szkolnym zmniejszono liczbę dodatkowych godzin zajęć  świetlicowych w 4 szkołach. Pozostałe godziny nadal funkcjonują w celu zabezpieczenia dowozu uczniów na zajęcia. Jednak opieka świetlicowa nadal funkcjonuje i  sprawują ja nauczyciele w ramach tzw. „godzin karcianych” wynikających z art. 42 Karty Nauczyciela. Nieprawdziwe jest stwierdzenie, że „ te godziny z założenia nie mają takiego przeznaczenia i że są to godziny bezpłatne”. Interpretacja tego przepisu jest czytelna, w ramach godzin, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 lit. a i b ustawy Karta Nauczyciela, nauczyciel szkoły podstawowej i gimnazjum jest obowiązany prowadzić zajęcia opieki świetlicowej lub zajęcia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora szkoły. To nie władze Gminy te godziny dodatkowe wprowadziły lecz nowelizacja ustawy.  Są one jednak obowiązkowe dla każdego nauczyciela, to wspólnym zadaniem dyrekcji szkoły i władz gminy jest ten zapis egzekwować. 

Wynagrodzenia nauczycieli nie uległy obniżeniu, nawet po zmianie uchwały w sprawie zmiany regulaminu wynagradzania nauczycieli w zakresie dodatku mieszkaniowego i za trudne warunki pracy. W 2012 roku wynagrodzenie dla nauczycieli, wzrosło o 3,8 %, podobnie jak w latach poprzednich, gdzie wzrastało  o 7%. W Gminie Nowy Targ nauczyciele, poza grupą stażystów i mianowanych, osiągnęli  średnie wynagrodzenie określone w  art. 30 a ust. 3 KN. Każdy samorząd zobowiązany jest od kilku lat do takiego kształtowania wynagrodzeń nauczycielskich na takim poziomie, który określa Karta Nauczyciela. Każdorazowe niedopełnienie tego obowiązku skutkuje wypłatą jednorazowego dodatku uzupełniającego, zwanego również „14” pensją. W Gminie Nowy Targ w 2012 roku nauczyciele stażyści powinni osiągnąć łącznie kwotę 245 479 zł,  otrzymali 238 330 zł w związku z tym Gmina dopłaciła ze środków własnych 7 148 zł. Nauczyciele kontraktowi powinni otrzymać 1 569 165 zł uzyskali wynagrodzenie w kwocie 1 610 092 zł – czyli uzyskali wynagrodzenie większe o 40 926 zł. Nauczyciele mianowani powinni otrzymać 2 285 753 , uzyskali  2 264 882 zł. W formie dodatku uzupełniającego dopłaciliśmy im kwotę 20 870 zł. Nauczyciele dyplomowani osiągnęli wynagrodzenie wyższe o 145 992 zł niż zagwarantowane ustawą.  Ponadto nauczyciele na terenie Gminy otrzymują dodatek wiejski  stanowiący 10 % wynagrodzenia (co stanowi łącznie kwotę 1 156 960 zł), który  w naszej ocenie nie spełnia dziś zadania, z jakim został uchwalony kilkadziesiąt lat temu (dodatkowego bonusu dla nauczyciela aby chciał uczyć na wsi). Dziś jest wielu chętnych  nauczycieli do pracy na wsiach, i często spotykamy się z podaniami nauczycieli pracujących obecnie w miastach, którzy chcieliby pracować w naszych szkołach.            

W trzech gimnazjach, do których młodzież jest dowożona, w oczekiwaniu na zajęcia, opiekę nad młodzieżą sprawują nauczyciele w ramach 2-ch godzin karcianych, wynikających z art. 42 Karty Nauczyciela. Jesteśmy otwarci na propozycję zajęć dodatkowych dla dzieci, jednak taka propozycja musi być poprzedzona gruntowną analizą i sprawdzeniem czy zajęcia takie nie mogą być realizowane bez dodatkowego obciążenia budżetu gminy i zmniejszenia środków na inne zadania.

W sprawie liczebności klas. W Gimnazjum w Ludźmierzu średnio w oddziale jest 25,85 uczniów, w Gimnazjum w Krempachach 23,8 uczniów a w Gimnazjum  w Klikuszowej 26,5 ucznia. Niż demograficzny od kilku lat dotyka również gimnazja.  W obecnym roku szkolnym liczba uczniów wynosi 971 (41 oddziałów), w poprzednim roku szkolnym 2011/2012 wynosiła 999 (43 oddziały),  w roku 2010/2011 – 1023 – 48 oddziałów, a w roku 2009/2010 – 1041 – 50 oddziałów ( co roku mniej o 18, 24, 28). Oddziały sięgające 25-27 uczniów nie są nowością w Polsce, i na terenie powiatu nowotarskiego. W większych miejscowościach Gminy takie klasy funkcjonują od wielu lat i niekoniecznie przekłada się to na obniżenie jakości procesu dydaktycznego. W szkołach średnich powiatowych, do których później aspirują nasze dzieci liczba przyjmowanych dzieci sięgająca 30 jest normą.

Porównywanie sieci szkół Gminy Nowy Targ z siecią szkół Miasta Nowy Targ jest zupełnie nietrafione, gdyż jak wyżej zaznaczono połowa naszych wiejskich szkół to szkoły o małej liczebności uczniów od 40 do 100. Do tych małych szkół Gmina dopłaca ze środków własnych około 1 658 964 zł rocznie. Prowadzone w tym zakresie rozmowy na temat reorganizacji sieci szkół (m.in. przez radnych z Komisji Oświaty) spotkały się ze sprzeciwem ze strony rodziców i społeczności lokalnych. Rozumiejąc ich argumenty próbujemy szukać oszczędności nie likwidując szkół. Tak więc stawianie zarzutów o likwidacji szkół jest zupełnie chybione. 

Corocznie budując arkusze organizacyjne na rok następny, aby zapewnić nauczycielom pełne etaty organ prowadzący wydaje zobowiązania do uzupełnienia etatów. W bieżącym roku szkolnym wydano ich 38. Gdyby nie było takiej inicjatywy ze strony samorządu w ostatnich kilku latach spora liczba nauczycieli musiałaby stracić pracę. W małych szkołach nie ma bowiem możliwości pracy w pełnym wymiarze godzin.

Z naszych informacji wynika, że  średnia liczebność oddziałów w dużych szkołach gminnych nie odbiega od danych dotyczących szkół miejskich. 

Nie ma sytuacji zamykania pięter w naszych szkołach oraz budowania wielkich i trudnych do utrzymania budynków. W Gimnazjum w Ludźmierzu część pomieszczeń przeznaczonych na mieszkania dla nauczycieli została wydzierżawiona na działalność niepublicznego  przedszkola, oczywiście za zgodą dyrekcji szkoły, co wydaje się raczej decyzją trafną. Podobna sytuacja ma również miejsce w Gimnazjum w Krempachach. Wójt nie wydał żadnego zarządzenia, w którym nakazuje zamknięcie jakichkolwiek pomieszczeń szkoły. Oczywiście osoby niezorientowane w tematyce budowlanej mogą twierdzić, że budowane przez nas szkoły są za duże. Trzeba jednak wiedzieć jakie wymogi w tym zakresie stawia prawo budowlane, które powoduje konieczność budowy osobnych klatek, wyjść przeciwpożarowych, gabinetów przy każdej sali. Nie mówimy tu o salach gimnastycznych, które w naszej ocenie są niezbędne dla stworzenia warunków do rozwoju zdrowia młodego człowieka. Ponadto trzeba mieć świadomość że koszty utrzymania szkół stanowią znikomy procent budżet u szkoły ,a 90% jej wydatków to wynagrodzenia nauczycieli.

W kwestii zarzutu nieterminowej wypłaty wynagrodzenia  informujemy, że termin ten w sposób jednoznaczny określa Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela, która w art. 39 ust. 3 stanowi „Wynagrodzenie wypłacane jest nauczycielowi miesięcznie z góry w pierwszym dniu miesiąca. Jeżeli pierwszy dzień miesiąca jest dniem ustawowo wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłacane jest w dniu następnym”.  Z kolei dodatkowe wynagrodzenie roczne jest wypłacane z wyodrębnionych na ten cel środków na wynagrodzenia. Wypłata następuje nie później niż w ciągu pierwszych 3 miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje to wynagrodzenie, czyli do 31 marca. Zwiększona część subwencji oświatowej przeznaczona na ten cel zostaje przekazana samorządom do końca lutego. Dodatkowe wynagrodzenie roczne dla nauczycieli Gminy Nowy Targ w 2013 roku wynosi 1 470 297 zł i zostanie wypłacone w najbliższych dniach. Żaden samorząd nie może sobie pozwolić na  wypłatę takiej sumy, nie pozyskawszy jej wcześniej. Nieprawdą jest więc, że nauczyciele są ostatni w kolejce do wypłaty tego wynagrodzenia. Te kwestie regulowane są przez Ministra Finansów i Ministra Edukacji Narodowej.

Nie jest prawdą że gmina nie zabiega o środki zewnętrzne na oświatę czego wyrazem jest program nauki pływania „Już pływam”, program nauki jazdy na nartach „Jeżdżę z głową”, program stypendiów naukowych i sportowych dla uczniów, mikroprojekty z Euroregionu „Tatry” rowerowy i biegowy-  w ramach których pozyskaliśmy łącznie 400 000 zł m.in. na 50 kompletów nart do biegania do szkół i 50 rowerów, które będą przekazane do szkół na terenie Gminy. Oczekujemy jednak także inicjatywy z samych szkół i mamy tu też dobre przykłady. Chociażby szkoły z Klikuszowej, Krempach, Morawczyny, Łopusznej czy Ludźmierza, które realizują różnorakie projekty przy wsparciu środków zewnętrznych.  

Władze Gminy są otwarte na wszelkie konstruktywne uwagi środowiska i mieszkańców. Co miesiąc spotykamy się z dyrektorami szkół omawiając bieżące sprawy oraz pojawiające się problemy. Jesteśmy gotowi do spotkania z gronem pedagogicznym, spotkania, gdzie w sposób merytoryczny, rzeczowy podyskutujemy o problemach oświaty.